Łysienie – plackowate, androgenowe, telogenowe, bliznowaciejące

Mianem łysienia określa się nadmierną utratę włosów, niezależnie od przyczyny. Mimo że pojęcie to kojarzy się zwykle z płcią męską, problem dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, niezależnie od wieku.

Podstawowy stosowany przez lekarzy podział pozwala na wyodrębnienie łysienia przebiegającego bez bliznowacenia i z bliznowaceniem. Jest to o tyle istotne, że w przebiegu łysienia niebliznowaciejącego jest ono możliwe do odwrócenia, przynamniej częściowo. Z kolei w przypadku łysienia bliznowaciejącego dochodzi do zniszczenia mieszka włosowego, co prowadzi do utraty możliwości odrostu włosów w danym miejscu. Tak, więc już w oparciu o badanie możliwe jest ustalenie dalszego rokowania.

Jedną z najczęściej występujących postaci łysienia niebliznowaciejącego jest łysienie androgenowe u mężczyzn. Zazwyczaj pierwsze objawy utraty włosów dotyczą kątów czołowo-skroniowych, a dalszy przebieg postępuje wg wzorca określanego mianem klasyfikacji Hamiltona i Norwooda. Ten typ łysienia spowodowany jest przede wszystkim czynnikami genetycznymi, jak również poziomem androgenów i ma charakter częściowo odwracalny. Łysienie androgenowe występuje również u kobiet i rozpoczyna się od czubka głowy. Warto zwrócić uwagę, że u kobiet przed okresem menopauzy nie są zajmowane kąty czołowo-skroniowe.

Inną postacią łysienia obserwowaną zwłaszcza u kobiet jest łysienie telogenowe, występujące, np. po porodzie lub w wyniku niedoboru żelaza, chorób tarczycy czy też działania sytuacji stresowej. Przyczyna tkwi wówczas w przedwczesnym zakończeniu fazy wzrostu (anagenowej) i tym samym wejścia większej ilości włosów w fazę telogenową. Tak więc od czasu zadziałania niekorzystnego czynnika do wystąpienia objawów upływa kilka miesięcy.

Formą łysienia niebliznowaciejącego jest również łysienie plackowate, polegające na nagłym wystąpieniu zwykle kilkucentymetrowych, mnogich lub pojedynczych owalnych ognisk. Mimo wielu prób wyjaśnienia, jego przyczyny pozostają nie do końca poznane.

Druga postać utraty włosów, występująca mimo wszystko rzadziej, to łysienie bliznowaciejące. U jego podłoża leżą zwykle choroby przebiegające z obecnością stanu zapalnego, urazy, zakażenia o różnej etiologii. Wśród najczęściej wymienianych przyczyn mówi się o toczniu rumieniowatym i liszaju płaskim. Przyczyn jest jednak więcej.

Niezależnie od postaci łysienia podstawę postępowania stanowi postawienie rozpoznania i ustalenie ew. przyczyn. Tak więc w przypadku nadmiernego wypadania włosów nie warto jest leczyć się na własną rękę i czekać aż proces chorobowy stanie się trudny do opanowania.

Powiązane artykuły:

Przyczyny wypadania włosów >>
Mycie włosów z tendencją do wypadania >>
Masaż głowy i inne domowe sposoby na wypadanie włosów >>

dr n med. Lilianna Kulczycka-Siennicka
specjalista dermatolog-wenerolog